สำรวจ “Europhoria”: โอกาสใหม่ในดินแดนเก่า

22 เมษายน 2568

ในขณะที่รัฐบาลของทรัมป์มุ่งมั่นที่จะทำให้สหรัฐอเมริกากลับมายิ่งใหญ่อีกครั้ง และออกมาตรการเก็บภาษีศุลกากรใหม่ต่อประเทศต่าง ๆ ทั่วโลก สิ่งนี้อาจช่วยกระตุ้นกระแสเงินทุนให้ไหลเข้าสู่บริษัทและผู้ประกอบการในยุโรป

นักลงทุนต่างตอบรับกระแส “Europhoria” ในช่วงเดือนมีนาคม โดยมองเห็นภาพเศรษฐกิจยุโรปที่พึ่งพาตนเองได้มากขึ้น หลังจากสหภาพยุโรปประกาศกองทุนด้านกลาโหม^[1] ซึ่งไม่รวมผู้ผลิตอาวุธจากสหรัฐฯ และสหราชอาณาจักร ดัชนี STOXX 600 ของยุโรปทำสถิติสูงสุดในเดือนมีนาคม^[2] โดยได้รับแรงหนุนจากหุ้นกลุ่มอุตสาหกรรมป้องกันประเทศ^[3] ซึ่งนักวิเคราะห์มองว่าเป็นสัญญาณเบื้องต้นของการเปลี่ยนแปลงในวงกว้าง  

แต่แล้ว ประธานาธิบดีทรัมป์ก็ประกาศมาตรการภาษี “Liberation Day” เมื่อวันที่ 2 เมษายน ซึ่งรวมถึงการเก็บภาษีในอัตราสูงต่อประเทศพันธมิตรของสหรัฐอเมริกาในทวีปเก่าแก่แห่งนี้ และถือเป็นจุดเริ่มต้นของความผันผวนรุนแรงในตลาด รายงานของ Jefferies ระบุว่ามูลค่าการส่งออกจากยูโรโซนไปยังสหรัฐฯ จำนวน 4 แสนล้านยูโร จากทั้งหมด 5 แสนล้านยูโร ได้รับผลกระทบจากมาตรการภาษีศุลกากร^[4] ซึ่งรุนแรงกว่าที่คาดไว้มาก ดัชนียุโรปที่ขับเคลื่อนด้วยการส่งออก เช่น DAX ของเยอรมนี หรือ CAC ของฝรั่งเศส ได้รับผลกระทบอย่างหนัก และจนถึงตอนนี้ก็ยังไม่ฟื้นตัว  

อย่างไรก็ตาม การมองข้ามความมุ่งมั่นของยุโรป^[5] ที่จะลดการพึ่งพาทางเศรษฐกิจกับสหรัฐฯ อาจถือเป็นการด่วนสรุปเกินไป

ขณะที่การค้าโลกกำลังปรับตัวเข้าสู่ความเป็นจริงที่มีความกระจัดกระจายมากขึ้น และยุโรปต้องรับมือกับรัฐบาลสหรัฐฯ ที่มีท่าทีเป็นปฏิปักษ์มากขึ้น ผู้กำหนดนโยบาย นักลงทุน และผู้ประกอบการในยุโรปจึงกำลังวางแผนเพื่อลดความเชื่อมโยงกับสหรัฐฯ แต่ไม่ใช่การแยกตัวโดยสมบูรณ์ แม้จะไม่ใช่เรื่องง่าย แต่รัฐบาลยุโรปก็มุ่งมั่นที่จะลดข้อจำกัดด้านกฎระเบียบ และปรับทิศทางให้เหมาะสมกับพันธมิตรการค้า เช่น อาร์เจนตินา บราซิล อินเดีย และเวียดนาม

เมื่อสิ้นปีที่ผ่านมา นักลงทุนชาวยุโรปถือครองหุ้นในตลาดสหรัฐฯ ราว 9 ล้านล้านดอลลาร์สหรัฐ ซึ่งคิดเป็นประมาณ 17%^[6] ของมูลค่าตลาดทั้งหมด หากผู้ประกอบการยุโรปสามารถรับมือกับพายุภาษีที่กำลังจะเกิดขึ้น และยังรักษาความสามารถในการแข่งขันกับผู้ประกอบการจากสหรัฐฯ และจีนได้ นักลงทุนก็อาจเริ่มเบนกระแสเงินทุนกลับมายังบริษัทในฝั่งยุโรป  

หากเป็นเช่นนั้น ผู้ประกอบการยุโรปอาจกำลังก้าวเข้าสู่ช่วงเวลาอันรุ่งเรืองในหลายปีข้างหน้า สำหรับผู้ถือหุ้นระยะยาวและผู้ก่อตั้งธุรกิจสตาร์ทอัป การระดมทุนโดยใช้หลักทรัพย์ค้ำประกันถือเป็นช่องทางที่ยืดหยุ่น ซึ่งช่วยให้สามารถคว้าโอกาสที่กำลังเกิดขึ้นได้อย่างทันท่วงที

รากฐานสำหรับยุโรปที่แข็งแกร่งขึ้น ได้แก่ ระเบียงการค้าใหม่ ระบบสินเชื่อ และกฎระเบียบที่ปรับปรุงให้ทันสมัย 

ยุโรปจะยังคงเป็นศูนย์กลางของบริษัทที่มุ่งสู่ระดับโลก โดยเฉพาะในเทคโนโลยีชั้นแนวหน้า ภูมิภาคนี้มีบทบาทเป็นผู้นำอยู่แล้วในด้านชีววิศวกรรม การประมวลผลควอนตัม และระบบการเชื่อมต่อรุ่นใหม่^[7]

อย่างไรก็ตาม การเปิดตลาดใหม่สำหรับสินค้าส่งออกหลักของยุโรป เช่น เครื่องจักร ยานยนต์ และสารเคมี^[8] เป็นความจำเป็นเร่งด่วนลำดับแรก เพื่อชดเชยผลกระทบจากภาษีศุลกากรของสหรัฐฯ ยุโรปได้แสดงท่าทีตอบรับ เช่น การตกลงเพิ่มการนำเข้าก๊าซธรรมชาติจากสหรัฐฯ^[9] และการยกเลิกภาษีนำเข้าสำหรับเบอร์เบิน ไวน์ และผลิตภัณฑ์นม^[10]

อย่างไรก็ตาม การกระจายความหลากหลายทางการค้าที่ลึกซึ้งยิ่งขึ้นจะเกิดขึ้นได้ผ่านความสัมพันธ์ทางการค้ากับประเทศอื่น ๆ ขณะนี้มีการเจรจาการค้ากับอินเดีย^[11] สมาคมประชาชาติแห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ (โดยเฉพาะเวียดนาม^[12]) และอาจรวมถึงกลุ่ม Mercosur ของอเมริกาใต้ด้วย^[13] รายได้ที่เพิ่มขึ้นในตลาดเหล่านี้จะนำไปสู่ความต้องการที่มากขึ้นทั้งสำหรับสินค้าขั้นกลางและผลิตภัณฑ์สำเร็จรูป ซึ่งเป็นหมวดหมู่ที่ยุโรปมีแบรนด์ระดับโลกอันแข็งแกร่งและการคุ้มครองทรัพย์สินทางปัญญาที่เข้มงวด^[14] โครงสร้างประชากรของยุโรปเป็นอีกหนึ่งปัจจัยสนับสนุน มากกว่า 25%^[15] ของครัวเรือนในยุโรปมีสมาชิกในครอบครัวที่เกิดในต่างประเทศ หรือมีพ่อแม่ที่เกิดในต่างประเทศ ซึ่งช่วยเสริมสร้างความเชื่อมโยงทางวัฒนธรรมและการค้ากับเศรษฐกิจที่กำลังเติบโตอย่างรวดเร็วเหล่านี้

แม้ว่าตลาดเหล่านี้จะยังไม่อาจเทียบขนาดได้กับสหรัฐฯ และจีน ซึ่งทั้งสองประเทศรวมกันมีสัดส่วนถึง 43%^[16] ของผลิตภัณฑ์มวลรวมภายในประเทศทั่วโลก แต่การมองหาตลาดใหม่ก็เป็นเรื่องเร่งด่วน เช่น การส่งออกรถยนต์ของเยอรมนีไปยังจีนลดลง 25%^[17] ระหว่างปี 2561 ถึง 2566 ขณะเดียวกัน คาดว่าสินค้าส่งออกจากจีนในหมวดหมู่เดียวกันจะหลั่งไหลเข้าสู่ตลาดโลกในจำนวนมากขึ้น^[18] เนื่องจากสินค้าที่ส่งไปยังสหรัฐฯ ต้องเผชิญกับภาษีศุลกากรสูงถึง 145%^[19] ณ วันที่ 11 เมษายน

เยอรมนี ซึ่งเป็นเสาหลักทางเศรษฐกิจของสหภาพยุโรป จะมีบทบาทสำคัญอย่างยิ่ง ว่าที่นายกรัฐมนตรีฟรีดริช เมิร์ตซ์ ประกาศเมื่อไม่นานนี้ว่าเยอรมนี “กลับมาอยู่ในเส้นทางที่ถูกต้อง”^[20] หลังจากยกเลิกมาตรการ “เบรกหนี้”^[21] ซึ่งเป็นข้อจำกัดตามรัฐธรรมนูญในการกู้ยืมของรัฐบาล และอาจปลดล็อกงบประมาณสูงถึง 1 ล้านล้านยูโร เพื่อใช้ในการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานและโครงการด้านกลาโหม การใช้จ่ายในระดับนี้จะสร้างประโยชน์อย่างมากต่อภาคธุรกิจของเยอรมนี และช่วยเสริมความแข็งแกร่งให้กับความสามารถในการฟื้นตัวทางเศรษฐกิจของยุโรป

บริษัทเทคโนโลยียุโรปอาจได้รับแรงหนุนเพิ่มเติมจากสถานการณ์ทางภูมิรัฐศาสตร์ที่เปลี่ยนแปลงไปในเดือนมีนาคม บริษัทเทคโนโลยียุโรปและกลุ่มอุตสาหกรรมกว่า 90 ราย ได้ร่วมกันเรียกร้องต่อนางอัวร์ซูลา ฟ็อน แดร์ ไลเอิน ประธานคณะกรรมาธิการยุโรป ให้จัดตั้งกองทุนโครงสร้างพื้นฐานอธิปไตย^[22] เพื่อส่งเสริมการลงทุนด้านนวัตกรรม หลายฝ่ายยังเรียกร้องให้ปรับกระบวนการดิจิทัลให้เป็นระบบมากขึ้น และจัดทำกรอบกฎหมายกลุ่มประเทศภาคพื้นยุโรป^[23] เพื่อช่วยให้ธุรกิจสตาร์ทอัปสามารถขยายกิจการข้ามพรมแดนได้ง่ายขึ้น

อย่างไรก็ตาม ผู้ประกอบการจำเป็นต้องรักษาสมดุลระหว่างความคาดหวังในเชิงบวกกับความเป็นจริง กฎระเบียบที่ยุ่งยาก^[24] ข้อกำหนดการจัดซื้อจัดจ้างที่ซับซ้อนในยุโรป และการขาดแคลนแรงงาน มักเป็นอุปสรรคที่ขัดขวางการใช้เงินลงทุนอยู่บ่อยครั้ง ด้วยค่ามัธยฐานของอายุประชากรในเยอรมนีที่ 45 ปี^[25] และนักวิชาการด้าน STEM จำนวน 340,000 คน^[26] ที่คาดว่าจะออกจากตลาดแรงงานภายในปี 2578 การเปลี่ยนเงินทุนให้กลายเป็นนวัตกรรมและการเติบโตจึงไม่ใช่เรื่องง่าย

ยุโรปจะต้องอาศัยเงินทุนภาคเอกชนเพื่อทำให้ยุโรปกลับมายิ่งใหญ่อีกครั้ง และต้องมาจากทุกแหล่งที่มี ธนาคารและกองทุนภายในภูมิภาคจะมีบทบาทสำคัญ แต่ผู้ให้บริการเงินทุนทางเลือกที่เพิ่มจำนวนขึ้น รวมถึงผู้ที่เสนอการระดมทุนโดยใช้หลักทรัพย์ค้ำประกัน ก็จะมีความสำคัญด้วยเช่นกัน

ท้ายที่สุด^[27] เช่นเดียวกับที่นักสำรวจจาก “โลกเก่า” เคยออกเดินทางที่พลิกโฉมประวัติศาสตร์โลก ผู้ประกอบการยุโรปรุ่นนี้จะเป็นผู้กำหนดบทบาทของภูมิภาคในศตวรรษที่ 21 พวกเขาจะต้องการเงินทุนทุกรูปแบบที่สามารถหาได้

---

[1] https://www.ft.com/content/eb9e0ddc-8606-46f5-8758-a1b8beae14f1

[2] https://stoxx.com/index/sxxp/

[3] https://www.reuters.com/markets/europe/make-europe-great-again-trades-are-gaining-traction-2025-03-31/

[4] https://www.ft.com/content/c2b84be5-e94a-48bf-b154-b5ec1c86baa5

[5] https://www.euronews.com/my-europe/2025/02/24/germanys-merz-marks-shift-by-betting-on-an-eu-less-dependent-on-us

[6] https://www.federalreserve.gov/releases/efa/international-portfolio-investment-figure3.pdf

[7] https://reports.weforum.org/docs/WEF_Europe_in_the_Intelligent_Age_2025.pdf

[8] https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=International_trade_in_goods

[9] https://www.ft.com/content/4ba2bdb2-1588-418e-a9a1-b358ec46850a

[10] https://www.ft.com/content/180063de-15a8-4077-8daf-a6a591e117ec

[11] https://www.bbc.com/news/articles/c0eggy1104po

[12] https://www.reuters.com/world/europe-prepares-charm-offensive-vietnam-amid-us-trade-risks-2025-03-04/

[13] https://www.politico.eu/article/donald-trump-pushes-france-reassess-trade-alternatives-mercosur-deal/

[14] https://clarivate2023indexrb.q4web.com/news-events/press-releases/news-details/2021/First-Ever-Clarivate-Top-100-Best-Protected-Global-Brands-Report-Reveals-those-that-Demonstrate-Robust-Brand-Strength-and-Protection/default.aspx

[15] https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Foreign-born_people_and_their_descendants_-_household_composition

[16] https://www.bbc.com/news/articles/c4g2089vznzo

[17] https://market-insights.upply.com/en/the-evolution-of-eu-china-trade-in-the-automotive-sector

[18] https://www.ft.com/content/0ab0aed5-4924-4234-9d8b-04154664488c?segmentId=114a04fe-353d-37db-f705-204c9a0a157b

[19] https://www.bloomberg.com/news/articles/2025-04-10/trump-tariffs-on-china-now-at-least-145-as-trade-war-ramps-up

[20] https://www.reuters.com/world/europe/german-coalition-deal-expected-around-midday-sources-say-2025-04-09/

[21] https://www.nytimes.com/2025/03/18/world/europe/germany-debt-brake.html

[22] https://www.reuters.com/business/aerospace-defense/airbus-others-call-sovereign-infrastructure-fund-buy-european-2025-03-17/

[23] https://www.ft.com/content/21db8861-f56a-4846-8bf8-4d42f322f378?segmentId=b0d7e653-3467-12ab-c0f0-77e4424cdb4c

[24] https://www.reuters.com/world/europe/german-coalition-deal-expected-around-midday-sources-say-2025-04-09/

[25] https://www.destatis.de/EN/Themes/Society-Environment/Population/Current-Population/Tables/population-by-territory-and-average-age.html

[26] https://www.reuters.com/markets/europe/german-fiscal-bonanza-no-quick-fix-red-tape-labour-snags-weigh-2025-03-21/

[27] https://www.merriam-webster.com/dictionary/old-world?show=2&t=1417643287#h2